أَ فَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُوا السَّيِّئاتِ أَنْ يَخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الْأَرْضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ ﴿۴۵﴾
آیا کسانی که به دسیسه‌های زشتی پرداختند، [از این بلا] ایمنند که خدا آنان را به زمین فرو بَرَد(1)، یا از جایی که فکر نمی‌کنند، مجازات دامنگیرشان شود(2)؟
سوره نحل (16) آیه 45
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
45
1
مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیه 99 اعراف(7) آمده است. ضمناً مصداق مفاد آیه، قارون است، به آیات 76-81 قصص(28) توجّه فرمایید.
2
به آیه 182 اعراف(7) توجّه فرمایید.
أَوْ يَأْخُذَهُمْ فِي تَقَلُّبِهِمْ فَما هُمْ بِمُعْجِزِينَ ﴿۴۶﴾
یا در حین آمد و رفت گرفتارشان کند، و [خدای را] به تنگ نخواهند آورد(1)؛
سوره نحل (16) آیه 46
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
46
1
برای توجیه افزوده، به آیه 2 توبه(9) توجّه فرمایید.
أَوْ يَأْخُذَهُمْ عَلى تَخَوُّفٍ فَإِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُفٌ رَحِيمٌ ﴿۴۷﴾
یا آنان را در حال ترس [از کاهش نعمتها] گرفتارشان سازد؛ البته صاحب‌اختیارتان رئوف و مهربان است.
سوره نحل (16) آیه 47
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
47
أَ وَ لَمْ يَرَوْا إِلى ما خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ يَتَفَيَّؤُا ظِلالُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَ الشَّمائِلِ سُجَّداً لِلَّهِ وَ هُمْ داخِرُونَ ﴿۴۸﴾
آیا به آفریده‌های خدا توجّه ندارند که سایه‌های آن [با گردش] از راست و چپ در حال خاکساری در مقابل [قوانین موضوعه] خدا فروتنی می‌کنند؟
سوره نحل (16) آیه 48
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
48
وَ لِلَّهِ يَسْجُدُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ مِنْ دابَّةٍ وَ الْمَلائِكَةُ وَ هُمْ لا يَسْتَكْبِرُونَ ﴿۴۹﴾
موجودات زنده آسمانها و زمین و فرشتگان [خواه و ناخواه(1)] در قبال خدا فروتنند و گردنکشی نمی‌کنند.
سوره نحل (16) آیه 49
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
49
1
برای توجیه افزوده، با آیه 15 رعد(13) مقایسه فرمایید.
يَخافُونَ رَبَّهُمْ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ يَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ ﴿۵۰﴾
[فرشتگان] از [مخالفت با] صاحب‌اختیارشان که حاکم بر آنان است(1) می‌ترسند و به انجام مأموریت خود می‌پردازند.
سوره نحل (16) آیه 50
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
50
1
با آیه 61 انعام(6) مقایسه فرمایید.
وَ قالَ اللَّهُ لا تَتَّخِذُوا إِلهَيْنِ اثْنَيْنِ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ فَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ ﴿۵۱﴾
خدا فرمان داده است که دو معبود انتخاب نکنید [و هوای نفس را در کنار خدا قرار ندهید(1)]؛ بی‌گفتگو، او معبودی یگانه است؛ پس تنها از [کیفر] من بترسید.
سوره نحل (16) آیه 51
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
51
1
برای توجیه افزوده، به آیات 43 فرقان(25) و 23 جاثیه(45) توجّه فرمایید.
وَ لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لَهُ الدِّينُ واصِباً أَ فَغَيْرَ اللَّهِ تَتَّقُونَ ﴿۵۲﴾
هر چه در آسمانها و زمین است متعلّق به اوست و جزا و پاداش، همواره خاصّ اوست؛ آیا از غیر خدا پروا می‌دارید؟!
سوره نحل (16) آیه 52
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
52
وَ ما بِكُمْ مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ثُمَّ إِذا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَجْئَرُونَ ﴿۵۳﴾
هر نعمتی که در اختیار شماست از جانب خداست، ولی [فقط] وقتی دستخوش گزند می‌شوید، [خدا را یاد می‌کنید و] در پیشگاهش زاری می‌کنید(1).
سوره نحل (16) آیه 53
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
53
1
به آیه 32 لقمان(31) توجّه فرمایید.
ثُمَّ إِذا كَشَفَ الضُّرَّ عَنْكُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْكُمْ بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ ﴿۵۴﴾
و چون آن گزند را از شما برداشت، گروهی از شما [با فراموش کردن خدا و توجّه به غیر او] به صاحب‌اختیار خویش شرک می‌ورزند(1)؛
سوره نحل (16) آیه 54
صفحه
272
سوره
نحل (16)
آیه
54
1
مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیات 64 انعام(6) و 67 اسراء(17) آمده است.