وَ لاَ الظُّلُماتُ وَ لاَ النُّورُ ﴿۲۰﴾
و نه تاریکیها و نور،437
فاطر (35)
20
وَ لاَ الظِّلُّ وَ لاَ الْحَرُورُ ﴿۲۱﴾
و نه سایه و حرارت آفتاب؛437
فاطر (35)
21
وَ ما يَسْتَوِي الْأَحْياءُ وَ لاَ الْأَمْواتُ إِنَّ اللَّهَ يُسْمِعُ مَنْ يَشاءُ وَ ما أَنْتَ بِمُسْمِعٍ مَنْ فِي الْقُبُورِ ﴿۲۲﴾
و نه هم بیدار [دلان] و خفته [دلان(1)]؛ خدا [حقایق را] به هر که خواهد [و شایسته بداند]، می‌شنواند؛ و تو خفتگان در گورها[ی غفلت] را شنوا نخواهی کرد(2).437
فاطر (35)
22
برای روشن شدن منظور از «احیاء و اموات» به آیه 122 انعام(6) توجّه فرمایید.
به آیه 81 نمل(27) توجّه فرمایید.
إِنْ أَنْتَ إِلاَّ نَذِيرٌ ﴿۲۳﴾
تو فقط هشداردهنده‌ای.437
فاطر (35)
23
إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشِيراً وَ نَذِيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فِيها نَذِيرٌ ﴿۲۴﴾
تو را به حق بشارت‌‌دهنده و هشداردهنده فرستاده‌ایم؛ و هیچ امّتی نیست، مگر آنکه میان آنان هشداردهنده‌ای بوده است.437
فاطر (35)
24
وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ وَ بِالزُّبُرِ وَ بِالْكِتابِ الْمُنِيرِ ﴿۲۵﴾
اگر تو را دروغ‌پرداز می‌شمرند، پیشینیان آنان هم رسولانشان را که نشانه‌های روشن و گفتار پندآموز و کتاب روشن بر آنان ارائه کردند، دروغ‌پرداز شمردند(1).437
فاطر (35)
25
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیات 34 انعام(6) ، 41 انبیاء(21) و 43 فصلت(41) آمده است.
ثُمَّ أَخَذْتُ الَّذِينَ كَفَرُوا فَكَيْفَ كانَ نَكِيرِ ﴿۲۶﴾
آنگاه انکارورزان را [به مجازات] گرفتم؛ [دیدی نتیجه] انکارِ [پیامبرانِ] من چگونه بود(1)؟437
فاطر (35)
26
انکار پیامبران، در حقیقت انکار خداست.
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا بِهِ ثَمَراتٍ مُخْتَلِفاً أَلْوانُها وَ مِنَ الْجِبالِ جُدَدٌ بِيضٌ وَ حُمْرٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُها وَ غَرابِيبُ سُودٌ ﴿۲۷﴾
آیا توجّه نکرده‌ای که خدا از آسمان بارانی فرستاد که به وسیله آن میوه‌های رنگارنگ را رویاندیم؟ و [بخشهایی] از کوهها [به صنع ما] طبقاتی(1) است با رنگهای گوناگونِ سفید(2) و قرمز(3) و سیاهِ(4) تند؟437
فاطر (35)
27
جُدَد: جمع جُدَّه: خطّ، راه.
بیض: جمع ابیض: سفید.
حُمر: جمع اَحمر: قرمز.
سود: جمع اسود: سیاه و غرابیب: جمع غِربیب: سیاه تند.
وَ مِنَ النَّاسِ وَ الدَّوَابِّ وَ الْأَنْعامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ كَذلِكَ إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ ﴿۲۸﴾
و [نیز] از مردم و جانوران(1) و دامها که همان‌گونه رنگهایشان مختلف است [آفریدیم]؟ از میان بندگانِ خدا، تنها دانشوران از [محاسبه] خدا نگرانند؛ البته خدا فرا دستی است آمرزگار.437
فاطر (35)
28
دوابّ: جمع دابّه: جنبنده.
إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتابَ اللَّهِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِيَةً يَرْجُونَ تِجارَةً لَنْ تَبُورَ ﴿۲۹﴾
کسانی که کتاب خدای را تلاوت می‌کنند و نماز برپا می‌دارند و از آنچه روزیشان کرده‌ایم، در نهان و آشکار انفاق می‌کنند(1)، به تجارتی بدون زیان امیدوارند(2).437
فاطر (35)
29
انفاق نهان در مواردی که حفظ حرمت شخص ضروری است، و انفاق آشکار در مواردی که موجب تشویق و ترغیب دیگران گردد. در مورد انفاق نهان و آشکار، به آیات 271 و 274 بقره(2) و از جهت دیگر به آیه 254 بقره(2) توجه فرمایید.
به آیات 10-13 صف(61) توجّه فرمایید.