الَّذِينَ كَذَّبُوا بِالْكِتابِ وَ بِما أَرْسَلْنا بِهِ رُسُلَنا فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ ﴿۷۰﴾
همانان که کتاب [آسمانی] و پیام رسولان ما را دروغ شمردند، و به زودی [نتیجه آن را] خواهند دانست،475
غافر (40)
70
إِذِ الْأَغْلالُ فِي أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ يُسْحَبُونَ ﴿۷۱﴾
آنگاه که غل و زنجیر(1) بر گردنشان قرار گرفته و کشیده شوند،475
غافر (40)
71
اغلال: جمع غلّ و سلاسِل: جمع سلسله: هر دو به معنی زنجیر.
فِي الْحَمِيمِ ثُمَّ فِي النَّارِ يُسْجَرُونَ ﴿۷۲﴾
[ابتدا] در آب داغ و سپس در آتش دوزخ افروخته می‌شوند؛475
غافر (40)
72
ثُمَّ قِيلَ لَهُمْ أَيْنَ ما كُنْتُمْ تُشْرِكُونَ ﴿۷۳﴾
آنگاه به آنان گفته شود: آنچه را [در قدرت، با خدا] شریک تلقّی می‌کردید، کجا هستند؟475
غافر (40)
73
مِنْ دُونِ اللَّهِ قالُوا ضَلُّوا عَنَّا بَلْ لَمْ نَكُنْ نَدْعُوا مِنْ قَبْلُ شَيْئاً كَذلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ الْكافِرِينَ ﴿۷۴﴾
گویند: از نظر ما ناپدید شده‌اند(1)، انگار قبل از این اصلاً چیزی را [به خدایی] نمی‌خواندیم؛ خدا این گونه انکارورزان را گمراه می‌کند.475
غافر (40)
74
این حقیقت را آیات 14 رعد(13) ، 48 فصلت(41) ، 5 احقاف(46) و آیات دیگری به تعابیر مختلف بیان کرده است.
ذلِكُمْ بِما كُنْتُمْ تَفْرَحُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَمْرَحُونَ ﴿۷۵﴾
این [مجازات] از آن جهت است که به ناحق در زمین شادمانی [و سرمستی(1)] می‌کردید و فخر می‌فروختید.475
غافر (40)
75
منظور فرح و شادی مغرورانه‌ای است که در برابر به چنگ آوردن مال دنیا یا تجاوز به دیگران، به افرادی دست می‌دهد و خدا را فراموش می‌کنند؛ برای توجیه افزوده و توجیه این توضیح، به آیات 188 آل‌عمران(3) ، 44 انعام(6) ، 10 هود(11) و 76 قصص(28) توجّه فرمایید.
ادْخُلُوا أَبْوابَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها فَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ ﴿۷۶﴾
[اینک به کیفرِ رفتارتان] از درهای دوزخ وارد شوید در حالی که جاودانه در آن به سر برید؛ و [به راستی] جایگاه متکبّران بد [جایگاهی] است.475
غافر (40)
76
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنا يُرْجَعُونَ ﴿۷۷﴾
پس [ای پیامبر] شکیبا باش که بی‌تردید وعده خدا راست است؛ و اگر(1) برخی از مجازاتهایی را که به آنان وعده داده‌ایم، [در حیاتت] به تو بنماییم یا [قبل از آن] تو را [از دنیا] برگیریم(2)، [در هر حال] به پیشگاه ما بازگردانده می‌شوند [و راه گریز ندارند].475
غافر (40)
77
واژه «اِمّا» مرکب از «اِن» شرطیه و «ما»ی زائد است که برای تأکید بدان افزوده می‌شود.
این بیان با تعابیر مختلف در آیات دیگری از جمله آیات 46 یونس(10) ، 40 رعد(13) و 41 و 42 زخرف(43) نیز آمده است.
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلاً مِنْ قَبْلِكَ مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنا عَلَيْكَ وَ مِنْهُمْ مَنْ لَمْ نَقْصُصْ عَلَيْكَ وَ ما كانَ لِرَسُولٍ أَنْ يَأْتِيَ بِآيَةٍ إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّهِ فَإِذا جاءَ أَمْرُ اللَّهِ قُضِيَ بِالْحَقِّ وَ خَسِرَ هُنالِكَ الْمُبْطِلُونَ ﴿۷۸﴾
قبل از تو هم رسولانی فرستادیم که [سرگذشت] برخی از آنان را بر تو حکایت کردیم و برخی دیگر را حکایت نکرده‌ایم(1)؛ و هیچ رسولی قادر نبود معجزه‌ای ارائه کند، مگر به فرمان خدا؛ و آنگاه که فرمان خدا [برای پاداش و کیفر] فرا رسد، به حق داوری می‌شود و هرزه درایان زیانکار خواهند شد.476
غافر (40)
78
پیامبرانی که داستانشان در قرآن ذکر نشده است، مربوط به اقوامی هستند که در نیمه اوّل آیه 9 ابراهیم(14) و آیه 38 فرقان(25) بدون ذکر نام به آنان اشاره شده است.
اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَنْعامَ لِتَرْكَبُوا مِنْها وَ مِنْها تَأْكُلُونَ ﴿۷۹﴾
خداست که چارپایان را برای شما آفرید(1) تا از برخی برای سواری و از برخی برای تغذیه استفاده کنید؛476
غافر (40)
79
برای روشن شدن معنی و مفهوم «جعل» در اینجا، با آیه 5 نحل(16) مقایسه فرمایید.