وَ ما يَسْتَوِي الْأَعْمى وَ الْبَصِيرُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ لاَ الْمُسِيءُ قَلِيلاً ما تَتَذَكَّرُونَ ﴿۵۸﴾
هرگز نابینا و بینا برابر نیستند، و مؤمنانِ نیکرفتار با بدکاران یکسان نخواهند بود؛ و[لی] عدّه کمی [از شما] پند میپذیرید.473
غافر (40)
58
إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ لا رَيْبَ فِيها وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ ﴿۵۹﴾
رستاخیز بدون هیچ تردیدی آمدنی است(1)، ولی بیشتر مردم باور نمیدارند.474
غافر (40)
59
توضیح بیشتر را در آیه 15 طه(20) ملاحظه فرمایید.
وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِينَ ﴿۶۰﴾
صاحباختیارتان گفته است: مرا [با اخلاص] بخوانید تا اجابتتان کنم(1)؛ کسانی که از بندگی من گردنکشی میکنند، با خواری وارد دوزخ خواهند شد.474
غافر (40)
60
مفهوم این بخش از آیه به بیان کاملتر در آیه 186 بقره(2) آمده است.
اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ النَّهارَ مُبْصِراً إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ ﴿۶۱﴾
خداست که شب را برای شما پدید آورد تا در آن آرامش یابید و روز را روشنیبخش [قرار داد تا به تلاش پردازید(1)]؛ به راستی خدا نسبت به مردم افزونبخشی دارد، ولی بیشتر مردم سپاسگزار نیستند.474
غافر (40)
61
برای توجیه افزوده، به آیات 12 اسراء(17) و 73 قصص(28) توجّه فرمایید.
ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ خالِقُ كُلِّ شَيْءٍ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ ﴿۶۲﴾
این است(1) خدا، صاحباختیار شما که آفریننده هر موجودی است و معبودی جز او نیست؛ پس چگونه از [راه بندگی او] بازگردانده میشوید؟474
غافر (40)
62
در مورد کلمه «ذلکم» به زیرنویس آیه 95 انعام(6) مراجعه فرمایید. کلمه «ذلکم» در آیات 64 و 75 غافر(همین سوره) نیز از همین مقوله است.
كَذلِكَ يُؤْفَكُ الَّذِينَ كانُوا بِآياتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ ﴿۶۳﴾
کسانی که آیات خدا را دانسته انکار میکردند نیز همین گونه [از حق] بازگردانده میشوند.474
غافر (40)
63
اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ قَراراً وَ السَّماءَ بِناءً وَ صَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَ رَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ فَتَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ ﴿۶۴﴾
خداست که زمین را قرارگاه و آسمان را سرپناه شما مقرّر داشت و شما را صورتگری کرد و نیکو صورتگری کرد و از نعمتهای پاکیزه به شما روزی داد؛ این است خدا، صاحباختیار شما؛ منشأ برکات است خدای صاحباختیار جهانیان.474
غافر (40)
64
هُوَ الْحَيُّ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ فَادْعُوهُ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ ﴿۶۵﴾
زنده [و پاینده] است و معبودی جز او نیست، پس او را با خلوص اعتقاد بخوانید؛ ستایش(1) خاصّ خداست، صاحباختیار جهانیان.474
غافر (40)
65
حمد در زبان عرب به معنای سپاس و ستایش - هر دو - آمده است؛ سپاس در برابر نعمت و ستایش در برابر کمالات ذاتی او. برای توضیح بیشتر به زیرنویس آیه 34 فاطر(35) مراجعه فرمایید.
قُلْ إِنِّي نُهِيتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَمَّا جاءَنِي الْبَيِّناتُ مِنْ رَبِّي وَ أُمِرْتُ أَنْ أُسْلِمَ لِرَبِّ الْعالَمِينَ ﴿۶۶﴾
بگو: من از بندگی افرادی که شما به جای خدا [به راز و نیاز] میخوانید، نهی شدهام(1)، چون نشانههای روشن از جانب صاحباختیارم به من رسیده است و فرمان یافتهام که [تنها] در برابر صاحباختیار عالمیان تسلیم باشم(2).474
غافر (40)
66
به آیه 116 نساء(4) و زیرنویس مربوطه توجّه فرمایید.
و حتّی اولین نفر باشم، به آیه 12 زمر(39) توجّه فرمایید.
هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ يُخْرِجُكُمْ طِفْلاً ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ ثُمَّ لِتَكُونُوا شُيُوخاً وَ مِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفَّى مِنْ قَبْلُ وَ لِتَبْلُغُوا أَجَلاً مُسَمًّى وَ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ ﴿۶۷﴾
اوست که شما را از خاک، و [طی مراحل مختلف] از نطفه و جنین ابتدایی(1) آفرید؛ آنگاه شما را [به صورت] کودکی [به دنیا] میآورد، و [امکان میدهد] تا به حدّ رشد برسید و سالخورده شوید؛ بعضی از شما دچار مرگِ زودرس خواهند شد و [به گروهی دیگر از شما امکان داد] تا به اجل مقرّر برسید؛ بسا که خردورزی کنید.475
غافر (40)
67
به زیرنویس آیه 2 علق(96) مراجعه فرمایید.