فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَ يَلْعَبُوا حَتَّى يُلاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ ﴿۸۳﴾
بگذار بیهوده بگویند و به بازی مشغول باشند تا با روز موعودشان(1) مواجه شوند(2).495
زخرف (43)
83
به آیه 66 زخرف(همین سوره) توجّه فرمایید.
برای روشن‌تر شدن، به آیات 11 و 12 مزمل(73) توجّه فرمایید؛ ضمناً تهدیدی که در این آیه به کار رفته، در آیات 3 حجر(15) ، 54 مؤمنون(23) و 17 طارق(86) نیز آمده است.
وَ هُوَ الَّذِي فِي السَّماءِ إِلهٌ وَ فِي الْأَرْضِ إِلهٌ وَ هُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ ﴿۸۴﴾
اوست که در آسمان[ها] و زمین معبود است؛ و او فرزانه و داناست.495
زخرف (43)
84
وَ تَبارَكَ الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُما وَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ ﴿۸۵﴾
منشأ برکات است خدایی که فرمانروایی آسمانها و زمین و مابین آنها خاصّ اوست؛ و آگاهی از [لحظه برپایی] رستاخیز تنها در اختیار اوست، و به پیشگاه او بازگردانده می‌شوید.495
زخرف (43)
85
وَ لا يَمْلِكُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الشَّفاعَةَ إِلاَّ مَنْ شَهِدَ بِالْحَقِّ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ ﴿۸۶﴾
[در آن روز] کسانی که [مشرکان] به جای خدا [به نیایش(1)] می‌خوانند، قادر به شفاعت و امداد نیستند، ولیکن(2) افرادی که آگاهانه به حق گواهی می‌دهند [مستقیما مورد نصرت خدا و مشمول نجات خواهند بود(3)].495
زخرف (43)
86
برای توجیه افزوده، به آیه 18 یونس(10) و زیرنویس مربوطه توجه فرمایید.
استثناء در آیه منقطع است؛ برای روشن شدن مفهوم استثناء منقطع، به آیه 62 مریم(19) توجه فرمایید.
در مورد نصرت اللّه و نجات اهل ایمان به آیات 51 غافر(40) ، 26 و 103 یونس(10) ، 72 مریم(19) ، 61 زمر(39) و 31 نبأ(78) مراجعه فرمایید. مقام والای مؤمنینی که اهل شهادت به حق و استقامت در این راه هستند، در آیات 18 ، 53 و 81 آل‌عمران(3) ، 83 و 113 مائده(5) ، 172 اعراف(7) ، 56 انبیاء(21) ، 52 قصص(28) و 23 زمر(39) بیان شده است. ضمناً در این رابطه، آیه 85 نساء(4) و زیرنویس مربوطه را ملاحظه فرمایید.
وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَهُمْ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى يُؤْفَكُونَ ﴿۸۷﴾
اگر از آنان بپرسی که چه کسی آنان را آفریده است، قطعاً می‌گویند: خدا؛پس چگونه [از راه بندگی او] بازگردانده می‌شوند؟!495
زخرف (43)
87
وَ قِيلِهِ يا رَبِّ إِنَّ هؤُلاءِ قَوْمٌ لا يُؤْمِنُونَ ﴿۸۸﴾
و گفتار پیامبر [این است که:] صاحب‌اختیارا، اینان گروهی هستند که ایمان نمی‌آورند.495
زخرف (43)
88
فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَ قُلْ سَلامٌ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ ﴿۸۹﴾
پس، از آنان درگذر و بگو: سلام [بر شما(1)]؛ به زودی [نتیجه لجاج را] خواهند دانست.495
زخرف (43)
89
سلام در چنین مواردی برای متارکه و جدایی است، مثل موردِ آیه 63 فرقان(25).