وَ أَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ لَوْ أَنْفَقْتَ ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً ما أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَ لكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ إِنَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ ﴿۶۳﴾
و [خدا] دلهای مؤمنان را [چنان] الفت و مهربانی بخشید که اگر تمام آنچه در زمین است صرف می‌کردی، قادر به ایجاد الفت بین دلهایشان نبودی، امّا خدا بین آنان الفت داد، که او فرادستی فرزانه است.
سوره انفال (8) آیه 63
صفحه
185
سوره
انفال (8)
آیه
63
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿۶۴﴾
ای پیامبر، [حمایت] خدا برای تو و نیز برای مؤمنانی که پیرو تو هستند، کافی است(1).
سوره انفال (8) آیه 64
صفحه
185
سوره
انفال (8)
آیه
64
1
مؤید این معنی آیات 173 آل‌عمران(3) قالوا حسبنااللّه و نعم الوکیل، 129 توبه(9) ، بخش ابتدایی آیه 36 زمر(39) ، بخش انتهایی آیه 38 زمر(39) و 3 طلاق(65) می‌باشد.
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى الْقِتالِ إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ عِشْرُونَ صابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ وَ إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ يَغْلِبُوا أَلْفاً مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَفْقَهُونَ ﴿۶۵﴾
ای پیامبر، مؤمنان را به جنگ [با دشمن] ترغیب کن، که اگر بیست نفر از شما پایدار باشند، بر دویست نفر پیروز خواهند شد و اگر صد نفر از شما [پایدار] باشند، بر هزار نفر از انکارورزان پیروز خواهند شد، چرا که آنان گروهی هستند که درنمی‌یابند.
سوره انفال (8) آیه 65
صفحه
185
سوره
انفال (8)
آیه
65
الْآنَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنْكُمْ وَ عَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفاً فَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ صابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ وَ إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوا أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ اللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ ﴿۶۶﴾
[امّا] اکنون خدا بر شما سبک گرفت و آگاه است که در شما ضعفی هست؛ پس اگر از شما صد تن [پایمردی داشته] باشند، بر دویست تن پیروز خواهند شد و اگر هزار نفر باشند، بر اساس قانونمندی خدا بر دوهزار نفر پیروز خواهند شد؛ و خدا با شکیبایان [و پایداران] است.
سوره انفال (8) آیه 66
صفحه
185
سوره
انفال (8)
آیه
66
ما كانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَسْرى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيا وَ اللَّهُ يُرِيدُ الْآخِرَةَ وَ اللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ ﴿۶۷﴾
هیچ پیامبری را نسزد که [با انگیزه اخذ سَر بها] اسیرانی(1) بگیرد تا آنکه [بدین وسیله] در منطقه چیره شود؛ شما بهره [ناپایدار] دنیا را می‌خواهید و خدا [حیاتِ] آخرت را [برای شما] می‌خواهد؛ و [آگاه باشید که] خدا فرادستی فرزانه است.
سوره انفال (8) آیه 67
صفحه
185
سوره
انفال (8)
آیه
67
1
أَسری: جمع اسیر.
لَوْ لا كِتابٌ مِنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيما أَخَذْتُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ ﴿۶۸﴾
اگر فرمان سابق خدا نبود [که قبل از ابلاغ حکم و قانون، کیفر ندهد(1)] به خاطر اسیرانی که [با هدفِ گرفتن سَر بها] گرفتید، مجازاتی بزرگ دامنگیرتان می‌شد.
سوره انفال (8) آیه 68
صفحه
185
سوره
انفال (8)
آیه
68
1
برای توجیه افزوده، به بخش آخر آیه 15 اسراء(17) توجّه فرمایید.
فَكُلُوا مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلالاً طَيِّباً وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۶۹﴾
[ولی اکنون] آنچه فرا چنگ آورده‌اید، حلال و گوارا بخورید و در برابر خدا پروا کنید(1)، که خدا آمرزگاری است مهربان.
سوره انفال (8) آیه 69
صفحه
185
سوره
انفال (8)
آیه
69
1
تقوی همان نیروی تسلّط بر نفس و کنترل آن در برابر تمایلات نفس است. معنی دقیق تقوی، خویشتن‌بانی است.
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِمَنْ فِي أَيْدِيكُمْ مِنَ الْأَسْرى إِنْ يَعْلَمِ اللَّهُ فِي قُلُوبِكُمْ خَيْراً يُؤْتِكُمْ خَيْراً مِمَّا أُخِذَ مِنْكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۷۰﴾
ای پیامبر، به اسیرانی که در دست شما هستند، [به هنگام آزادشدنشان] بگو: اگر [با پذیرش توحید،] خدا خیری در دل شما مشاهده کند، بهتر از آنچه [به عنوان فدیه] از شما گرفته شده، به شما ارزانی خواهد داشت و شما را می‌بخشاید، که خدا آمرزگاری است مهربان.
سوره انفال (8) آیه 70
صفحه
186
سوره
انفال (8)
آیه
70
وَ إِنْ يُرِيدُوا خِيانَتَكَ فَقَدْ خانُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ فَأَمْكَنَ مِنْهُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿۷۱﴾
اگر قصد خیانت با تو داشته باشند، [بدان که] قبلاً هم [با عناد و انکار خود] به خدا خیانت ورزیده‌اند، ولی خدا [تو را] بر آنان تسلّط داد(1)؛ و خدا دانایی فرزانه است.
سوره انفال (8) آیه 71
صفحه
186
سوره
انفال (8)
آیه
71
1
از اسیرانی که با پرداخت فدیه آزاد می‌شدند، تعهّد گرفته می‌شد که از آن پس، به جنگ با مسلمانان نیایند و با مشرکین علیه مسلمانان همدست نشوند. در این آیه خدا به مسلمانان می‌فرماید: اگر هم عهد خود را شکستند، خدا باز هم رسول خود را بر آنها پیروز می‌گرداند. در این آیه تصریح شده است که مسلمانان نمی‌توانند - به صرف حدس و گمان بر خیانت اسیران پس از آزادی - رعایت قانون را در مورد آنها کنار بگذارند. این دستور، مشابه دستوری است که در آیات 61 و 62 انفال(همین سوره) آمده است که پیشنهاد صلح دشمن را - حتّی اگر احساس کنی قصد فریب دارند - بپذیر و بر خدا توکل کن.
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ آوَوْا وَ نَصَرُوا أُولئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يُهاجِرُوا ما لَكُمْ مِنْ وَلايَتِهِمْ مِنْ شَيْءٍ حَتَّى يُهاجِرُوا وَ إِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلاَّ عَلى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُمْ مِيثاقٌ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿۷۲﴾
کسانی که ایمان آوردند و [در راه عقیده از وطن] هجرت کردند و با اموال و جانهای خویش در راه خدا به مبارزه برخاستند و کسانی که [در مدینه مهاجران را] پناه و یاری دادند، دوستان یکدیگرند؛ و کسانی که ایمان آورده، و مهاجرت نکردند، مادام که هجرت نکرده‌اند، هیچ گونه دوستی با آنان نخواهید داشت؛ امّا اگر به خاطر دین [درگیر شدند و] از شما یاری طلبیدند، یاری‌شان وظیفه شماست(1)، مگر اینکه [درگیری آنان] بر ضدّ گروهی باشد که میان شما و آنان پیمان [ترک مخاصمه] باشد؛ و خدا به آنچه می‌کنید بیناست.
سوره انفال (8) آیه 72
صفحه
186
سوره
انفال (8)
آیه
72
1
به آیه 75 نساء(4) توجّه فرمایید.