ثُمَّ لَمْ تَكُنْ فِتْنَتُهُمْ إِلاَّ أَنْ قالُوا وَ اللَّهِ رَبِّنا ما كُنَّا مُشْرِكِينَ ﴿۲۳﴾
عذرشان همین است که: سوگند به خدا، صاحباختیارمان که ما مشرک نبودیم.
سوره انعام (6) آیه 23
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
23
انْظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ ﴿۲۴﴾
ببین چگونه [دعاوی] خود را تکذیب میکنند و بتهایی که به باطل عَلَم میکردند، از نظرشان ناپدید گشت.
سوره انعام (6) آیه 24
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
24
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ وَ جَعَلْنا عَلى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَ فِي آذانِهِمْ وَقْراً وَ إِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لا يُؤْمِنُوا بِها حَتَّى إِذا جاؤُكَ يُجادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هذا إِلاَّ أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ ﴿۲۵﴾
پارهای از آنان [در ظاهر] به [گفتار] تو گوش فرا میدهند، و[لی] بر دلهاشان پرده(1) و بر گوشهاشان سنگینی نهادیم(2) تا آن [پیام] را درنیابند؛ و هر آیتی را که مشاهده کنند باور نمیآورند؛ وقتی هم که به سراغ تو آیند، انکارورزان با تو مجادله میکنند [و] میگویند: این [کتاب] چیزی جز افسانههای(3) پیشینیان نیست.
سوره انعام (6) آیه 25
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
25
1
آکنه: جمع کنان: پرده.
2
علت آن را در آیات 10 بقره(2) ، 155 نساء(4) ، 125 توبه(9) و نیمه دوّم 5 صف(61) ملاحظه فرمایید.
3
اساطیر: جمع اسطورَه: افسانه.
وَ هُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَ يَنْأَوْنَ عَنْهُ وَ إِنْ يُهْلِكُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ ﴿۲۶﴾
آنان [دیگران را هم] از [پیروی] قرآن بازمیدارند و خود نیز از آن کناره میگیرند؛ در حالی که تنها خود را به هلاکت میاندازَند و نمیفهمند.
سوره انعام (6) آیه 26
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
26
وَ لَوْ تَرى إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقالُوا يا لَيْتَنا نُرَدُّ وَ لا نُكَذِّبَ بِآياتِ رَبِّنا وَ نَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿۲۷﴾
و کاش آنان را هنگامی که در برابر آتش بازداشت شدهاند، مشاهده میکردی که [با حسرت] خواهند گفت: کاش [به دنیا] بازگردانده شویم و آیات صاحباختیار خود را دروغ نشمریم و در زمره مؤمنان قرار گیریم(1).
سوره انعام (6) آیه 27
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
27
1
معنی و مفهوم این آیه، به بیان دیگر در آیات 100 مؤمنون(23) و 12 سجده(32) آمده است.
بَلْ بَدا لَهُمْ ما كانُوا يُخْفُونَ مِنْ قَبْلُ وَ لَوْ رُدُّوا لَعادُوا لِما نُهُوا عَنْهُ وَ إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ ﴿۲۸﴾
[چنین نیست که به راه آمده باشند] بلکه اعمال و نیاتی که قبلاً پنهان میکردند، در برابرشان آشکار شده؛ و اگر [هم به دنیا] بازگردانده شوند، همان رفتاری را که از آن نهی شدهاند از سر گیرند و مسلّماً دروغپردازند.
سوره انعام (6) آیه 28
صفحه
131
سوره
انعام (6)
آیه
28
وَ قالُوا إِنْ هِيَ إِلاَّ حَياتُنَا الدُّنْيا وَ ما نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ ﴿۲۹﴾
میگفتند: جز زندگی دنیای ما هیچ [خبری] نیست و هرگز برانگیخته نخواهیم شد.
سوره انعام (6) آیه 29
صفحه
131
سوره
انعام (6)
آیه
29
وَ لَوْ تَرى إِذْ وُقِفُوا عَلى رَبِّهِمْ قالَ أَ لَيْسَ هذا بِالْحَقِّ قالُوا بَلى وَ رَبِّنا قالَ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ ﴿۳۰﴾
کاش آنان را هنگامی که در برابر صاحباختیارشان بازداشت شدهاند(1) مشاهده میکردی؛ که [خدا به آنان] گوید: آیا این [آتش(2)] حق [شما] نیست؟ گویند: چرا، سوگند به صاحباختیارمان؛ [آنگاه خدا] گوید: پس به سزای آن که انکار میورزیدید، مجازات را بچشید.
سوره انعام (6) آیه 30
صفحه
131
سوره
انعام (6)
آیه
30
1
به آیه 6 مطففین(83) توجّه فرمایید.
2
برای توجیه افزوده، به آیه 34 احقاف(46) توجّه فرمایید.
قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقاءِ اللَّهِ حَتَّى إِذا جاءَتْهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً قالُوا يا حَسْرَتَنا عَلى ما فَرَّطْنا فِيها وَ هُمْ يَحْمِلُونَ أَوْزارَهُمْ عَلى ظُهُورِهِمْ أَلا ساءَ ما يَزِرُونَ ﴿۳۱﴾
به راستی کسانی که لقای خدا را دروغ شمردند، به زیان افتادند؛ و چون رستاخیز ناگهان فرا رسد، در حالی که بار سنگین(1) گناهان خویش را بر پشت حمل میکنند، خواهند گفت: دریغ از غفلتی که در دنیا کردیم(2)؛ آگاه باشید که بار بدی بر دوش دارند.
سوره انعام (6) آیه 31
صفحه
131
سوره
انعام (6)
آیه
31
1
اوزار: جمع وزر: بار سنگین.
2
مفهوم این آیه به بیان سادهتر در آیات 39 مریم(19) و 56 زمر(39) آمده است.
وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلاَّ لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ لَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ ﴿۳۲﴾
زندگانی دنیا جز بازیچه و سرگرمی نیست و سرای آخرت برای پرواپیشگان بهتر است؛ آیا خردورزی نمیکنید(1)؟
سوره انعام (6) آیه 32
صفحه
131
سوره
انعام (6)
آیه
32
1
به آیات 1-2 تکاثر(102) توجّه فرمایید.