وَ هُوَ الْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ وَ هُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ ﴿۱۸﴾
اوست که بر بندگان خویش قاهر و مسلّط است(1)؛ و اوست فرزانه و آگاه.
سوره انعام (6) آیه 18
صفحه
129
سوره
انعام (6)
آیه
18
1
مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیه 93 مریم(19) آمده است.
قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ أُوحِيَ إِلَيَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ أَ إِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرى قُلْ لا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ إِنَّنِي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ ﴿۱۹﴾
بگو: گواهی چه کسی برتر و بزرگتر است؟ [آنگاه] بگو: [گواهی] خدا؛ [که] میان من و شما گواه است؛ و این قرآن [از جانب او] بر من وحی شده است تا به وسیله آن شما و هر که را [پیام آن به او] برسد، هشدار دهم؛ آیا نظر شما این است که در کنار خدا معبودان(1) دیگری هست؟ و بگو: من هرگز چنین نظری نخواهم داد؛ بگو: تنها او معبود یگانه است و من از آنچه [در قدرت با او] شریک می‌دانید، بری هستم.
سوره انعام (6) آیه 19
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
19
1
آلهه: جمع اله.
الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَعْرِفُونَهُ كَما يَعْرِفُونَ أَبْناءَهُمُ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ ﴿۲۰﴾
اهل‌کتاب پیامبر را چنان می‌شناسند که فرزندان خویش را؛ [با وجود این] آنان که خود را به زیان انداختند، ایمان نمی‌آرند(1).
سوره انعام (6) آیه 20
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
20
1
این کتمان حق در آیه 101 بقره(2) هم آمده است.
وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِآياتِهِ إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ ﴿۲۱﴾
کیست ستمکارتر از آن که دروغ به خدا نسبت دهد(1) یا آیات او را دروغ شمارد؟ به راستی ستمگران رستگار نخواهند شد.
سوره انعام (6) آیه 21
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
21
1
مصداق آن را در آیه 79 بقره(2) و سرانجامشان را در آیه 18 هود(11) ملاحظه فرمایید.
وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ ﴿۲۲﴾
و [به یاد آر] روزی را که همگان را احضار می‌کنیم(1)، آنگاه به شرک‌‌‌ورزان خطاب کنیم(2): افرادی که معبود خود تصوّر می‌کردید، کجا هستند(3)
سوره انعام (6) آیه 22
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
22
1
برای توجیه ترجمه «حشر» به بخش پایانی آیه 61 قصص(28) توجّه فرمایید.
2
تناقضی با آیه 174 بقره(2) ندارد؛ به زیرنویس اول آن آیه مراجعه فرمایید.
3
به آیه 48 فصلت(41) توجّه فرمایید.
ثُمَّ لَمْ تَكُنْ فِتْنَتُهُمْ إِلاَّ أَنْ قالُوا وَ اللَّهِ رَبِّنا ما كُنَّا مُشْرِكِينَ ﴿۲۳﴾
عذرشان همین است که: سوگند به خدا، صاحب‌اختیارمان که ما مشرک نبودیم.
سوره انعام (6) آیه 23
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
23
انْظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ ﴿۲۴﴾
ببین چگونه [دعاوی] خود را تکذیب می‌کنند و بتهایی که به باطل عَلَم می‌کردند، از نظرشان ناپدید گشت.
سوره انعام (6) آیه 24
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
24
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ وَ جَعَلْنا عَلى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَ فِي آذانِهِمْ وَقْراً وَ إِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لا يُؤْمِنُوا بِها حَتَّى إِذا جاؤُكَ يُجادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هذا إِلاَّ أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ ﴿۲۵﴾
پاره‌ای از آنان [در ظاهر] به [گفتار] تو گوش فرا می‌دهند، و[لی] بر دلهاشان پرده(1) و بر گوشهاشان سنگینی نهادیم(2) تا آن [پیام] را درنیابند؛ و هر آیتی را که مشاهده کنند باور نمی‌آورند؛ وقتی هم که به سراغ تو آیند، انکارورزان با تو مجادله می‌کنند [و] می‌گویند: این [کتاب] چیزی جز افسانه‌های(3) پیشینیان نیست.
سوره انعام (6) آیه 25
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
25
1
آکنه: جمع کنان: پرده.
2
علت آن را در آیات 10 بقره(2) ، 155 نساء(4) ، 125 توبه(9) و نیمه دوّم 5 صف(61) ملاحظه فرمایید.
3
اساطیر: جمع اسطورَه: افسانه.
وَ هُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَ يَنْأَوْنَ عَنْهُ وَ إِنْ يُهْلِكُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ ﴿۲۶﴾
آنان [دیگران را هم] از [پیروی] قرآن بازمی‌دارند و خود نیز از آن کناره می‌گیرند؛ در حالی که تنها خود را به هلاکت می‌اندازَند و نمی‌فهمند.
سوره انعام (6) آیه 26
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
26
وَ لَوْ تَرى إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقالُوا يا لَيْتَنا نُرَدُّ وَ لا نُكَذِّبَ بِآياتِ رَبِّنا وَ نَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿۲۷﴾
و کاش آنان را هنگامی که در برابر آتش بازداشت شده‌اند، مشاهده می‌کردی که [با حسرت] خواهند گفت: کاش [به دنیا] بازگردانده شویم و آیات صاحب‌اختیار خود را دروغ نشمریم و در زمره مؤمنان قرار گیریم(1).
سوره انعام (6) آیه 27
صفحه
130
سوره
انعام (6)
آیه
27
1
معنی و مفهوم این آیه، به بیان دیگر در آیات 100 مؤمنون(23) و 12 سجده(32) آمده است.