وَ ما جَعَلْنا لِبَشَرٍ مِنْ قَبْلِكَ الْخُلْدَ أَ فَإِنْ مِتَّ فَهُمُ الْخالِدُونَ ﴿۳۴﴾
قبل از تو برای هیچ بشری زندگی جاودانه مقدّر نکردیم؛ [آنان که در انتظار مرگ تو نشستهاند] اگر تو از دنیا رفتی، مگر خودشان ماندگار خواهند بود(1)؟324
انبیاء (21)
34
پاسخ به مشرکین مکه است که گفتارشان در آیه 30 طور(52) آمده است.
كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ وَ نَبْلُوكُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَيْرِ فِتْنَةً وَ إِلَيْنا تُرْجَعُونَ ﴿۳۵﴾
هر کس طعم مرگ را خواهد چشید؛ و شما را برای آزمایش به [حوادثِ] نیک و بد مبتلا میکنیم(1)؛ و [آنگاه] به پیشگاه ما بازگردانده میشوید.324
انبیاء (21)
35
مفهوم این عبارت به بیان دیگر در نیمه دوّم آیه 168 اعراف(7) آمده است؛ در این رابطه به آیه 2 عنکبوت(29) هم توجّه فرمایید. ضمناً از حضرت علی(ع) روایت شده که منظور از «شرّ» در قرآن عمدتا فقر و بیماری است و منظور از «خیر» دارایی و سلامتی میباشد.
وَ إِذا رَآكَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ يَتَّخِذُونَكَ إِلاَّ هُزُواً أَ هذَا الَّذِي يَذْكُرُ آلِهَتَكُمْ وَ هُمْ بِذِكْرِ الرَّحْمنِ هُمْ كافِرُونَ ﴿۳۶﴾
و چون انکارورزان تو را ببینند، فقط به استهزایت میگیرند که: آیا این همان کسی است که معبودانتان را [باطل] تلقّی میکند؟ در حالی که خودشان قرآن(1) خدای رحمان را انکار میکنند.325
انبیاء (21)
36
برای توجیه ترجمه «ذکر» به «قرآن»، به آیات 6 حجر(15) و 25 قمر(54) توجّه فرمایید.
خُلِقَ الْإِنْسانُ مِنْ عَجَلٍ سَأُرِيكُمْ آياتِي فَلا تَسْتَعْجِلُونِ ﴿۳۷﴾
[گویی] انسان از شتاب آفریده شده است؛ به زودی نشانههای [قدرت و تدبیر] خود را به شما نشان خواهم داد، [مجازات را] به شتاب از من مخواهید(1).325
انبیاء (21)
37
پاسخ به مشرکین مکه است که گفتارشان در آیه 32 انفال(8) آمده است.
وَ يَقُولُونَ مَتى هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ ﴿۳۸﴾
می گویند: اگر راست میگویید، این وعده[ی رستاخیز] کی فرا میرسد؟!325
انبیاء (21)
38
لَوْ يَعْلَمُ الَّذِينَ كَفَرُوا حِينَ لا يَكُفُّونَ عَنْ وُجُوهِهِمُ النَّارَ وَ لا عَنْ ظُهُورِهِمْ وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ ﴿۳۹﴾
اگر انکارورزان از زمانی آگاه بودند که نتوانند آتش را از چهره و پشت خویش بازدارند(1)، و مورد یاری نیز قرار نگیرند، [مجازات را به شتاب نمیخواستند].325
انبیاء (21)
39
معنی و مفهوم آیه به بیان دیگر در آیات 41 اعراف(7) ، 50 ابراهیم(14) و 104 مؤمنون(23) آمده است؛ ضمناً به آیه 44 یونس(10) هم توجّه فرمایید.
بَلْ تَأْتِيهِمْ بَغْتَةً فَتَبْهَتُهُمْ فَلا يَسْتَطِيعُونَ رَدَّها وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ ﴿۴۰﴾
ولی [رستاخیز] ناگهان بر آنان فرا میرسد، و مبهوتشان کند، به گونهای که نه قدرتی بر بازگرداندن آن دارند و نه مهلتی یابند.325
انبیاء (21)
40
وَ لَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِنْ قَبْلِكَ فَحاقَ بِالَّذِينَ سَخِرُوا مِنْهُمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ ﴿۴۱﴾
قبل از تو نیز رسولانی مورد استهزاء قرار گرفتند و [سرانجام] مجازاتی که استهزایش میکردند دامنگیر تمسخرکنندگان شد(1).325
انبیاء (21)
41
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیات 34 انعام(6) ، 25 و 26 فاطر(35) و 43 فصلت(41) آمده است.
قُلْ مَنْ يَكْلَؤُكُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهارِ مِنَ الرَّحْمنِ بَلْ هُمْ عَنْ ذِكْرِ رَبِّهِمْ مُعْرِضُونَ ﴿۴۲﴾
بگو: چه کسی شب و روز، شما را از [قهر] خدای رحمان نگاه میدارد [جز رحمت عام خودش(1)]؟ با این همه از یاد صاحباختیارشان رویگردانند!325
انبیاء (21)
42
معنی و مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیه 17 احزاب(33) آمده است.
أَمْ لَهُمْ آلِهَةٌ تَمْنَعُهُمْ مِنْ دُونِنا لا يَسْتَطِيعُونَ نَصْرَ أَنْفُسِهِمْ وَ لا هُمْ مِنَّا يُصْحَبُونَ ﴿۴۳﴾
مگر معبودهایی دارند که در برابر ما مدافع آنان باشند؟ [آن معبودان] نه میتوانند یکدیگر را یاری کنند و نه از جانب ما مورد حمایت قرار گیرند.325
انبیاء (21)
43