قُلْ لا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعاً وَ لا ضَرًّا إِلاَّ ما شاءَ اللَّهُ وَ لَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَ ما مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلاَّ نَذِيرٌ وَ بَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿۱۸۸﴾
بگو: من توان هیچ نفع و ضرری را برای خودم ندارم، جز آنچه خدا بخواهد؛ و اگر از آینده مطلّع بودم، منافع فراوان خود را فراهم می‌کردم(1)، و هیچ‌گاه گزندی به من نمی‌رسید؛ من فقط برای اهل ایمان هشداردهنده و بشارت‌دهنده‌ام.
سوره اعراف (7) آیه 188
صفحه
175
سوره
اعراف (7)
آیه
188
1
معنی و مفهوم آیه به بیان دیگر در آیات 50 انعام(6) و 9 احقاف(46) نیز آمده است.
هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها لِيَسْكُنَ إِلَيْها فَلَمَّا تَغَشَّاها حَمَلَتْ حَمْلاً خَفِيفاً فَمَرَّتْ بِهِ فَلَمَّا أَثْقَلَتْ دَعَوَا اللَّهَ رَبَّهُما لَئِنْ آتَيْتَنا صالِحاً لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ ﴿۱۸۹﴾
اوست خدایی که شما را از منشاء حیاتی واحدی آفرید و زوجش را نیز از همان جنس پدید آورد(1) تا [هر کس] در کنار همسرش آرام گیرد؛ و هنگامی که [مردی] با همسرش درآمیخت(2)، [همسرش] باری سبک برداشت و مدّتی بر آن گذشت؛ و چون گرانبار شد، هر دو، صاحب‌اختیار خویش را ندا کردند که اگر [فرزندی سالم و] شایسته به ما عطا کنی، بیقین سپاسگزار خواهیم بود.
سوره اعراف (7) آیه 189
صفحه
175
سوره
اعراف (7)
آیه
189
1
به کتاب علمی قرآنی خلقت انسان شادروان دکتر یداللّه سحابی رجوع فرمایید.
2
مفسّران دو گونه برداشت از این آیه دارند. برای توجیه انتخابی که کرده‌ایم، موضوع کلی این آیه را با نیمه اوّل آیه 13 حجرات(49) مقایسه فرمایید؛ ضمناً ضمیر جمع در «عما یشرکون» (آیه بعدی) نشان می‌دهد در این آیه و آیه بعد، منظور از «آن دو»، آدم و حوا نیست؛ واللّه اعلم.
فَلَمَّا آتاهُما صالِحاً جَعَلا لَهُ شُرَكاءَ فِيما آتاهُما فَتَعالَى اللَّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿۱۹۰﴾
و چون به آن دو، [فرزندی] شایسته داد، عوامل دیگر را در موهبتی که خدا عطایشان کرده بود، سهیم [و مؤثّر] دانستند؛ و خدا از آنچه [در قدرت با او] شریک می‌پندارند، والاتر است.
سوره اعراف (7) آیه 190
صفحه
175
سوره
اعراف (7)
آیه
190
أَ يُشْرِكُونَ ما لا يَخْلُقُ شَيْئاً وَ هُمْ يُخْلَقُونَ ﴿۱۹۱﴾
آیا موجوداتی را که چیزی نمی‌آفرینند و خود آفریده می‌شوند، همسان [خدا] قرار می‌دهند؟
سوره اعراف (7) آیه 191
صفحه
175
سوره
اعراف (7)
آیه
191
وَ لا يَسْتَطِيعُونَ لَهُمْ نَصْراً وَ لا أَنْفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ ﴿۱۹۲﴾
در حالی که نه توان یاری آنان را داشته و نه می‌توانند مشکل خود را حل کنند.
سوره اعراف (7) آیه 192
صفحه
175
سوره
اعراف (7)
آیه
192
وَ إِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدى لا يَتَّبِعُوكُمْ سَواءٌ عَلَيْكُمْ أَ دَعَوْتُمُوهُمْ أَمْ أَنْتُمْ صامِتُونَ ﴿۱۹۳﴾
اگر بت‌پرستان را به راه هدایت دعوت کنید، از شما پیروی نخواهند کرد؛ چه دعوتشان کنید و چه خاموش بنشینید، یکسان است.
سوره اعراف (7) آیه 193
صفحه
175
سوره
اعراف (7)
آیه
193
إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ عِبادٌ أَمْثالُكُمْ فَادْعُوهُمْ فَلْيَسْتَجِيبُوا لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ ﴿۱۹۴﴾
کسانی را که به جای خدا [به راز و نیاز] می‌خوانید، بندگانی همچون خود شما هستند(1)، پس [در گرفتاریها] آنان را [به کمک] فرا خوانید، باید درخواست شما را بپذیرند، اگر راست می‌گویید.
سوره اعراف (7) آیه 194
صفحه
175
سوره
اعراف (7)
آیه
194
1
به آیه 48 نساء(4) توجّه فرمایید. ان اللّه لا یغفر ان یشرک به...
أَ لَهُمْ أَرْجُلٌ يَمْشُونَ بِها أَمْ لَهُمْ أَيْدٍ يَبْطِشُونَ بِها أَمْ لَهُمْ أَعْيُنٌ يُبْصِرُونَ بِها أَمْ لَهُمْ آذانٌ يَسْمَعُونَ بِها قُلِ ادْعُوا شُرَكاءَكُمْ ثُمَّ كِيدُونِ فَلا تُنْظِرُونِ ﴿۱۹۵﴾
مگر پاهایی دارند که با آن گام زنند؟ یا دستهایی دارند که با آن قدرتی نشان دهند؟ یا چشمهایی دارند که با آن ببینند؟ یا گوشهایی دارند که با آن بشنوند؟ بگو: معبودان خود را [به کمک] فرا خوانید و در حق من بداندیشی کنید و مهلتم ندهید.
سوره اعراف (7) آیه 195
صفحه
175
سوره
اعراف (7)
آیه
195
إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتابَ وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ ﴿۱۹۶﴾
بی‌گمان کارساز من خدایی است که این کتاب را نازل کرد و هموست که برای همه شایستگان کارسازی می‌کند.
سوره اعراف (7) آیه 196
صفحه
176
سوره
اعراف (7)
آیه
196
وَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ لا يَسْتَطِيعُونَ نَصْرَكُمْ وَ لا أَنْفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ ﴿۱۹۷﴾
کسانی را که به جای خدا [به راز و نیاز] می‌خوانید، توان یاری شما و [حتّی] خویشتن را ندارند(1).
سوره اعراف (7) آیه 197
صفحه
176
سوره
اعراف (7)
آیه
197
1
به آیه 116 نساء(4) و زیرنویس مربوطه توجّه فرمایید.