الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ عَهِدَ إِلَيْنا أَلاَّ نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّى يَأْتِيَنا بِقُرْبانٍ تَأْكُلُهُ النَّارُ قُلْ قَدْ جاءَكُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِي بِالْبَيِّناتِ وَ بِالَّذِي قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ ﴿۱۸۳﴾
[آنان] کسانی [هستند] که گفتند: خدا به ما سفارش کرده است(1) که هیچ رسولی را باور نکنیم تا [گوسفندی] قربانی برای مابیاورد که آتش [ناشی از صاعقه] آن را بسوزاند؛ بگو: قبل از من، رسولانی معجزه‌های آشکار و آنچه خواستید برای شما آوردند، اگر راست می‌گویید، چرا آنان را به قتل رساندید(2)؟!
سوره آل‌عمران (3) آیه 183
صفحه
74
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
183
1
ماده «عهد» اگر با حرف «الی» به کار رود، به معنی «توصیه و سفارش» است و اگر بدون آن باشد، به معنی «پیمان» است.
2
به زیرنویس اوّل آیه 21 آل‌عمران(همین سوره) مراجعه فرمایید.
فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ جاؤُ بِالْبَيِّناتِ وَ الزُّبُرِ وَ الْكِتابِ الْمُنِيرِ ﴿۱۸۴﴾
پس اگر تو را دروغ‌پرداز شمردند، [غمگین مباش] قبل از تو [نیز] رسولانی که نشانه‌های روشن و گفتار پندآموز و کتاب روشن آورده بودند، مورد تکذیب قرار گرفتند.
سوره آل‌عمران (3) آیه 184
صفحه
74
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
184
كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ وَ إِنَّما تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَ أُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فازَ وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ ﴿۱۸۵﴾
هر کس [طعم] مرگ را خواهد چشید؛ و محقّقاً روز رستاخیز پاداشتان به تمامی داده می‌شود(1)؛ و هر که از آتش دوزخ برکنار مانده و به بهشت درآورده شود، به راستی کامیاب شده است؛ و زندگی دنیا جز برخورداری فریبا نیست.
سوره آل‌عمران (3) آیه 185
صفحه
74
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
185
1
مفهوم این قسمت از آیه به بیان دیگر در آیه 57 عنکبوت(29) آمده است.
لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ مِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذىً كَثِيراً وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿۱۸۶﴾
مسلّماً شما به اموال و جانهای خود آزموده خواهید شد(1)؛ و از [جانب] کسانی که قبل از شما اهل‌کتاب بودند و شرک‌‌‌ورزان، [سخنان] آزار[دهنده] فراوان خواهید شنید؛ و اگر شکیبا و باپروا باشید، این نشان قدرت اراده [شما] ست.
سوره آل‌عمران (3) آیه 186
صفحه
74
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
186
1
معنی و مفهوم این بخش از آیه، در آیه 28 انفال(8) نیز آمده است.
وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَ لا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَراءَ ظُهُورِهِمْ وَ اشْتَرَوْا بِهِ ثَمَناً قَلِيلاً فَبِئْسَ ما يَشْتَرُونَ ﴿۱۸۷﴾
به یاد آرید آنگاه که خدا [به زبان پیامبران] از اهل‌کتاب پیمان گرفت که کتاب [خدا] را برای مردم به روشنی بیان کنید و پرده‌پوشی‌اش نکنید، ولی آنان عهد خویش را پشت سر(1) انداختند و آن را به بهای ناچیزی فروختند؛ [به راستی] بد معامله‌ای کردند(2).
سوره آل‌عمران (3) آیه 187
صفحه
75
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
187
1
ظهور: جمع ظهر: پشت.
2
اشاره به موضوع آیه 79 بقره(2) است؛ در این رابطه به آیه 159 بقره(2) هم توجّه فرمایید.
لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِما لَمْ يَفْعَلُوا فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ ﴿۱۸۸﴾
هرگز مپندار کسانی که از رفتار [ناهنجار] خود سرمست هستند و دوست دارند به خاطر آنچه نکرده‌اند، مورد ستایش قرار گیرند، از مجازات [الهی] برهند؛ و مجازاتی دردناک [در انتظار] دارند.
سوره آل‌عمران (3) آیه 188
صفحه
75
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
188
وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۱۸۹﴾
فرمانروایی آسمانها و زمین خاصّ خداست؛ و خدا بر هر کاری تواناست.
سوره آل‌عمران (3) آیه 189
صفحه
75
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
189
إِنَّ فِي خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ لَآياتٍ لِأُولِي الْأَلْبابِ ﴿۱۹۰﴾
به راستی در آفرینش آسمانها و زمین و گردش پیاپی شب و روز(1) برای خردمندان نشانه‌هایی [از توان و تدبیر خدا] است؛
سوره آل‌عمران (3) آیه 190
صفحه
75
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
190
1
از نظر روشن شدن معنی و مفهوم «اختلاف» در اینجا، با آیه 62 فرقان(25) مقایسه فرمایید.
الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِهِمْ وَ يَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ النَّارِ ﴿۱۹۱﴾
همان کسانی که [در همه حال] ایستاده(1) و نشسته(2) و بر پهلو آرمیده(3)، خدای را یاد می‌کنند و در آفرینش آسمانها و زمین می‌اندیشند؛ [و می‌گویند:] صاحب‌اختیارا، این(4) [نظام باعظمت] را بیهوده نیافریده‌ای؛ تو را تقدیس می‌کنیم، ما را از مجازات آتش بازدار.
سوره آل‌عمران (3) آیه 191
صفحه
75
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
191
1
قیاما: جمع قائم: ایستادگان و قعودا: جمع قاعد: نشستگان.
2
همان.
3
جنوب: جمع جَنب: پهلوها.
4
در مورد علت کاربرد کلمه «هذا» در آیه، که برای اشاره به جمع و مؤنث به کار رفته، به زیرنویس آیه 78 انعام(6) مراجعه فرمایید.
رَبَّنا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ وَ ما لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصارٍ ﴿۱۹۲﴾
صاحب‌اختیارا، هر که را [به کیفر رفتارش] به آتش افکنی، به راستی رسوایش کرده‌ای(1)؛ و ستمگران یاوری نخواهند داشت.
سوره آل‌عمران (3) آیه 192
صفحه
75
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
192
1
به آیه 10 حج(22) توجّه فرمایید.